Zarząd Fundacji IRSE został zaproszony na Uroczystą Sesję Rady Miasta Kościerzyna 29 sierpnia 2014. Sesja poświęcona była obchodzonemu w tym roku 25-lecia Pierwszych częściowo wolnych wyborów, rocznicy Porozumień Sierpniowych i pierwszych wolnych wybór do samorządu terytorialnego.W ramach spotkania, organizowanego m.in przez Muzeum Ziemi Kościerskiej ukazały się w Kościerskich Zeszytach Muzealnych 8,2014 wywiady, które powstały w ramach projektu „Migawki historii – 25 lat wolnej Kościerzyny”.

Już za tydzień, 26 czerwca, odbędzie się piknik „Migawki historii – 25 lat wolnej Kościerzyny”. Gościem specjalnym imprezy będzie Bogdan Lis, działacz NSZZ „Solidarność”, członek MKS, po wprowadzeniu stanu wojennego organizator podziemia solidarnościowego, uczestnik Okrągłego Stołu, senator I kadencji, poseł na Sejm VI kadencji.Od 1978 współpracował z Komitetem Założycielskim Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. W 1980 organizował strajk w „Elmorze”, był wiceprzewodniczącym zarządu Regionu Gdańskiego związku, członkiem Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej. Brał udział w licznych negocjacjach ze stroną rządową.13 grudnia 1981 zdołał uniknąć internowania, ukrywał się i organizował struktury podziemne „Solidarności” Regionu Gdańskiego. W kwietniu 1982 był współorganizatorem ogólnopolskiej Tymczasem Komisji Koordynacyjnej podziemnej „Solidarności”, odpowiadał za koordynację współpracy z zagranicą. Został aresztowany w czerwcu 1984, oskarżony o zdradę ojczyzny i zwolniony po pół roku na mocy amnestii. Ponownie aresztowano go w lutym 1985, został skazany na 2,5 roku więzienia, następnie zwolniony we wrześniu 1986 również na mocy amnestii. W 1986 wszedł w skład Tymczasowej Rady „Solidarności”, a w 1987 do Krajowej Komisji Wykonawczej – jawnych struktur kierowniczych nielegalnego związku.Od 1988 był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność”, brał udział w rozmowach Okrągłego Stołu, w latach 1989-1991 zasiadał w Senacie I kadencji. Na II Zjeździe „Solidarności” w 1990 został wybrany w skład prezydium Komisji Krajowej jako odpowiedzialny za kontakty międzynarodowe.Postanowieniem Prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 28 sierpnia 2006, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, którym został udekorowany 1 września tego samego roku w czasie uroczystości 26. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych w Gdańsku.

„Migawki historii – 25 lat wolnej Kościerzyny”

Projekt współfinansowany przez Fundację im.Stefana Batorego w ramach konkursu „25 lat wolności”

Pomysł projektu zrodził się wśród uczniów Powiatowego Zespołu Szkół nr 2 w Kościerzynie. Celem działań grupy uczniów będzie uczczenie ćwierćwiecza wyborów kontraktowych z 1989 roku, przywołanie wspomnień o minionej epoce oraz przedstawienie zmian, jakie zaszły od tego czasu w Polsce. Projekt ma również skłonić do refleksji nad przyszłością Polski oraz oceny sukcesów i porażek wywalczonej wolności.

W ramach projektu uczniowie przeprowadzą wywiady z 8 aktywnymi uczestnikami (mieszkańcami Kościerzyny i okolic) wydarzeń z roku 1989 ze szczególnym uwzględnieniem kobiet i ich aktywności oraz regionalnego charakteru wydarzeń (Kaszubi i ich działalność w wolnej Polsce). Na kanwie odbytych rozmów zostaną zredagowane artykuły opowiadające subiektywną historię wydarzeń 1989 r., które ukażą się w lokalnej prasie.

W ostatnim tygodniu czerwca w Kościerzynie zostanie zorganizowany piknik, podczas którego będziemy mogli prześledzić najważniejsze wydarzenia ostatnich 25 lat oraz porównać drogę, która przeszła Polska do punktu wyjścia, jakim były lata 80-te XX wieku.

W ramach stanowisk „dzisiejszej Polski” powstaną:

• Okrągły stół – tutaj uczestnicy będą mogli zobaczyć i poznać historię okrągłego stołu, będą również prowadzone przykładowe negocjacje przy stolikach tematycznych tak, aby uczniowie mogli przekazać zdobytą wiedzę na ten temat a także przekazać ją wszystkim chętnym.
• Reformy Leszka Balcerowicza – ekonomiczna strona przekształcenia gospodarki centralnie planowanej w gospodarkę rynkową. Uczniowie przedstawią mechanizmy tamtych czasów, koszty społeczne oraz korzyści płynące ze zmian.
• NATO – wielki sukces jakim jest wstąpienie do struktur sojuszu euroatlantyckiego tak szybko po wyjściu z Układu Warszawskiego jest niewątpliwie punktem zwrotnym ostatnich lat,. Uczniowie porównają Układ Warszawski z NATO, a także pokażą jak na przestrzeni lat zmieniała się polska armia. Nie zabraknie również postaci pierwszego polskiego oficera w NATO jak nazywany jest pułkownik Ryszard Kukliński.
• Unia Europejska – Polska razem z 9 innymi krajami w 2004 roku dołączyła do unijnej piętnastki i tym samym jeszcze bliżej związała się z partnerami z zachodu Europy a także uzyskała dostęp do funduszy pomocowych, w ramach których rozwijane jest nie tylko państwo, ale także społeczeństwo polskie. W ramach tego stanowiska wskazane zostaną blaski i cienie naszego członkostwa w UE oraz jak na przestrzeni wieków formowała się nasza „obecność w Europie”.

W ramach stanowisk „alternatywnej Polski” powstaną:

• Szkoła – miejsce wychowania młodych Polaków. Uczniowie będą mieli okazję na podstawie wiedzy zdobytej na lekcjach, zajęciach pozalekcyjnych oraz od najbliższych użyć swojej wyobraźni, by „zbudować” szkołę, która była w Polsce przed 1989 i tutaj ważne będzie zbieranie informacji od uczestników historii tamtych lat
• Dom – talony na malucha, kartki na cukier, kolejki po kiełbasę, to wszystko było codziennością lat 80. Właśnie to będzie można zobaczyć na tym stanowisku. Podstawowa komórka społeczna oczami młodzieży niedoświadczonej życiem w PRL.
• Polityka – tutaj zdobędziemy odpowiedź jak wyglądała polityka przed 1989 oczami ludzi, którzy znają ją tylko z książek, filmów i opowieści rodziny. Będziemy mieli mały wgląd w stosunki międzynarodowe oraz sytuację wewnątrz kraju, gdzie nadal trwa szarość i przygnębienie lat 80. Jak ją interpretują, postrzegają i jak zrozumieli to co przeczytali, zobaczyli i usłyszeli. Tutaj odpowiedź dadzą nam młode umysły analityczne.
• Lokalna ojczyzna – obecnie widać pozytywny wpływ samorządów terytorialnych na wygląd Polski jako całości, a w szczególności na utożsamianie się społeczeństwa z „małą ojczyzną”. Po latach migracji związanych najpierw z II wojną światową a później polityką PRL oraz polityką gospodarczą PRL Polacy mają w końcu okazję znów okazję zapuścić korzenie na dłużej w jednym miejscu. Młodzi ludzi pokażą z czym się zmagali ówcześni mieszkańcy Kościerzyny i okolic, i jakie mieli pomysły na radzenie sobie z trudnościami codzienności.

Stanowiska zostaną oddzielone murem, jaki odgradzał PRL od państw demokratycznych, a jaki na zakończenie pikniku zostanie obalony.

Podczas pikniku, będzie można porozmawiać z osobami, tworzącymi „Migawki historii” dodać swoje pamiątki do stoisk, swoje opowieści zapisać na przygotowanych do tego celu sztalugach, przynieść swoje zdjęcia.

Przez cały dzień towarzyszyła nam będzie muzyka minionych dni, przygotowana przez twórców stoisk wraz z konkursem na najlepszą interpretację piosenek wolnej Polski.

Na zakończenie pikniku „Migawki historii – 25 lat wolnej Kościerzyny” zostanie rozegrany mecz piłki nożnej „Wczoraj i dziś”, który rozegrają drużyny podzielone rokiem 1989 (urodzeni przed 1989 i po 1989).

Podsumowaniem projektu będzie Festyn historyczny, który odbędzie się 26 czerwca 2014 roku od godz. 10:00 do 18:30 na terenie PZS nr 2 w Kościerzynie przy ul. Wybickiego 1.