Żywa Biblioteka jest miejscem, w którym osoby spotykające się ze stereotypami, uprzedzeniami, dyskryminacją i wykluczeniem pełnią rolę Żywych Książek. Żywa Biblioteka nie koncentruje się na jednym temacie czy jednej mniejszości, ale dotyka problemu dyskryminacji w możliwie najszerszym kontekście. Dlatego Żywe Książki pochodzą z bardzo różnorodnych środowisk, mają zróżnicowany status społeczny, wyznanie, zawód, odcień koloru skóry, tożsamość psychoseksualną, status materialny, wykształcenie, sprawność, wiek, poglądy, wygląd. Łączy ich wspólny cel: promowanie praw człowieka i akceptacji wobec inności poprzez przekazanie swojego doświadczenia.
Autorami pomysłu Żywej Biblioteki byli młodzi ludzie skupieni wokół organizacji „Stop Przemocy” z Danii, którzy w 2000 roku po raz pierwszy zorganizowali Żywą Bibliotekę. W ciągu 15 lat metoda rozprzestrzeniła się i jest realizowana w ponad 70 krajach na świecie. Organizacją, która sprawuje opiekę nad projektem i czuwa nad jakością Żywych Bibliotek na skalę międzynarodową, jest Human Library. W Polsce Żywe Biblioteki od czerwca 2014 roku skupione są w sieci Żywa Biblioteka Polska, która jest koordynowana przez Stowarzyszenie Diversja.
Do Żywej Biblioteki może przyjść każdy, kto chce poznać drugiego człowieka, dowiedzieć się więcej o jego sytuacji, poglądach, życiu. Jest to także przestrzeń do weryfikacji własnych stereotypów. Nie ma tutaj tematów tabu, listy przygotowanych pytań, publiczności ani moderatorów. Każdy Czytelnik/Czytelniczka ma 30 minut na prywatną rozmowę z wybraną Żywą Książką.
Poprzez ten projekt chcemy zachęcić do zapoznawania się z prawami człowieka i wzrostu świadomości na temat stereotypów i uprzedzeń oraz ich konsekwencji, a także prowokować krytyczne myślenie. Staramy się, aby Żywa Biblioteka reagowała na aktualne problemy dyskryminacji, wykluczenia społecznego, na przypadki łamania praw człowieka, nieposzanowania ludzkiej godności.
Fundacja IRSE koordynuje działania Żywej Biblioteki Trójmiasto. Do tej pory zorganizowaliśmy Żywą Bibliotekę w Galerii Guentera Grassa w Gdańsku, Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym w Gdyni, w Bibliotece Akademii Pomorskiej w Słupsku, w Bibliotece Europejskiego Centrum Solidarności, Centrum Handlowym Riviera w Gdyni oraz w Bibliotece pod Żółwiem w Gdańsku.
Szukamy kolejnych miejsc dla Żywej Biblioteki. Zapraszamy do współpracy szkoły, uniwersytety, organizacje pozarządowe, kluby młodzieżowe, instytucje publiczne, firmy oraz wszystkie osoby zainteresowane organizacją wydarzenia.
Wszystkich zainteresowanych wspólną organizacją Żywej Biblioteki prosimy o kontakt mailowy na adres: biuro@irse.pl
Żywa Biblioteka podczas Nocy Muzeów i Trójmiejskich Dni Równości
Od 2017 roku Żywą Bibliotekę organizujemy we współpracy z z TOLERADO Stowarzyszeniem na rzecz Osób LGBT, w ramach Trójmiejskich Dni Równości oraz Gdańską Galerią Guentera Grassa, w ramach Nocy Muzeów. Do tej pory, w trzech wydarzeniach, wzięło udział ponad 400 osób, odbyło się ponad 280 rozmów z 28 Żywymi Książkami. Każda rozmowa to niesamowite doświadczenia i wspomnienia!
Żywa Biblioteka z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka
Od kilku lat Żywą Bibliotekę organizujemy również w okolicach 10 grudnia, chcąc uczcić w ten sposób kolejne rocznice ustanowienia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Do tej pory odbywały sie one w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku oraz na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego (2019).
Żywa Biblioteka w Bibliotece
Od 2018 roku, we współpracy z SOPOTEKĄ organizujemy Żywą Bibliotekę z okazji Nocy Bibliotek.
Żywa Biblioteka w szkole
16 października 2018 roku Żywa Biblioteka Trójmiasto po raz pierwszy zawitała do szkoły. Uczniowie i uczennice Społecznemego Liceum Ogólnokształcącego w Lęborku mogli porozmawiać z Żywymi Książkami na interesujące ich/je tematy. To był intensywny czas inspirujących rozmów.
Żywa Biblioteka w centrum handlowym
14 maja 2016 roku, przy współpracy z TOLERADO Stowarzyszeniem na rzecz Osób LGBT, w ramach Trójmiejskich Dni Równości, zorganizowaliśmy pierwszą w Polsce Żywą Bibliotekę w centrum handlowym. Od godzin porannych do wieczora w Centrum Handlowym Riviera w Gdyni można było porozmawiać z wybranymi Żywymi Książkami. Tym razem na półce można było znaleźć takie tytuły jak: Białorusinka, Gej, Hindus, Kolumbijka, Mama dziecka z Zespołem Tourette’a, Mama geja, Muzułmanka, Osoba aseksualna (homoromantyczna), Osoba biseksualna, Osoba ciemnoskóra, Osoba Głuchoniewidoma (Irek), Osoba z niepełnosprawnością poruszająca się na wózku inwalidzkim, Para lesbijska, Tłumaczka-przewodniczka osób głuchoniewidomych, Rom, Rosjanin, Seniorka, Ukrainka.
Żywe Książki wypożyczone było 68 razy przez 85 czytelników i czytelniczek. Czytelnicy dnia wypożyczyli aż 8 Żywych Książek.
Największa popularnością cieszyła się Osoba aseksualna (homoromantyczna) oraz osoba ciemnoskóra wypożyczone aż 7 razy.
Żywa Biblioteka podczas Nocy Muzeów (2016)
21 maja 2016 roku Żywe Książki można było zaprosić do nocnych rozmów w Bibliotece pod Żółwiem w Gdańsku.
Warsztaty gry na bębnach oraz występ kolektywu NANDALOO wprowadziły czytelników i czytelniczki w nastrój międzykulturowości, dzięki czemu Żywą Bibliotekę otworzyliśmy punktualnie o 20.30 i już wówczas mieliśmy pierwszych czytelników.
Tym razem nasz Księgozbiór wzbogaciły nowe osoby: Feminista, Osoba niedowidząca, Syryjczyk i Weganin. Można było również wypożyczyć sprawdzone tytuły takie jak: Muzułmanka, Muzułmanin, Seniorka.
Żywa Biblioteka trwała tym razem tylko 2,5 godziny, ale było aż 15 wypożyczeń. Bestsellerem okazała się Osoba Niedowidząca.